Цэргийн урлаг

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь

Цэргийн урлаг бол цэргийн хэргийн салшгүй хэсэг болох хуурай газар, далайд ойрын болон холын орон зайд цэргийн (байлдааны) ажиллагааг бэлтгэх, явуулах онол, практик юм. Иймээс цар хүрээний хувьд стратеги, тактик гэсэн хоёр үндсэн бүрэлдэхүүн хэсэгтэй.

Бүтэц[засварлах | кодоор засварлах]

Дайны урлаг нь хоорондоо нягт уялдан холбоотой стратеги, үйл ажиллагааны урлаг, тактик зэргийг багтаадаг байна. Дайны урлагийн үндсэн заалтууд нь дайны болон зэвсэгт хүчний объектив хууль тогтоомжийг практикт хэрэгжүүлэх арга замыг илэрхийлдэг тул стратеги, үйл ажиллагаа, тактикийн цэргийн (байлдааны) үйл ажиллагаанд нийтлэг байдаг зарчмуудаар илэрхийлэгддэг. Цэргийн урлагийн байдал нь улс дахь цэргийн хэргийн хөгжлийн түвшин, үйлдвэрлэл, зэвсгийн хэрэгсэл, төр, нийгмийн тогтолцооны шинж чанараас хамаардаг юм. Цэргийн урлагийн хөгжилд түүх, үндэсний онцлог, газарзүйн орон зайн нөхцөл байдал, эдийн засаг шууд нөлөөлдөг байна.

Цэргийн стратеги бол байлдааны тухай онолын болон практик шинжлэх ухаан бөгөөд цэргийн урлагийн нэг чиглэл, түүний хамгийн дээд илрэл юм. Дайнд бэлтгэх, түүнийг төлөвлөх, явуулах онолын асуудлуудыг хамарч, дайны хуулиудыг судалсан.

Үйл ажиллагааны оператив урлаг бол байлдааны урлагийн салшгүй хэсэг бөгөөд тактик ба стратегийн хоорондох завсрын байр суурийг эзэлдэг онол практикийн шинжлэх ухаан юм. Томоохон цэргийн ангиуд - корпус, бүрэлдэхүүн, арми, фронт, фронтын бүлэг, цэргүүд (Стратегийн пуужингийн хүчин, Агаарын цэргийн хүчин) хамтарсан болон бие даасан ажиллагаа (байлдааны ажиллагаа) бэлтгэх, явуулах арга барилыг судалдаг.

Цэрийн тактик (эртний грек хэл. τακτικός "цэргүүдийн бүрдүүлэлт", τάξις "бүрэлдэхүүн ба зохион байгуулалт" гэсэн үг) нь онолын болон практик шинжлэх ухаан, цэргийн байлдааны урлагийн салшгүй хэсэг, түүний дотор анги нэгтгэл (бригад, дивиз, корпус), төрөл бүрийн зэвсэгт хүчний анги нэгтгэлүүд ба ангиуд, цэрэг (хүч) ба тусгай хүчний салбарууд хуурай газар, агаар, далай, сансарт байлдаан бэлтгэх, явуулах практик ажиллагаа юм.